Trochę o ciśnieniomierzach

W gorączce poszukiwania świątecznych prezentów dla bliskich można odwiedzić także aptekę, ponieważ i tam znajdzie się coś, co mogłoby komuś sprawić radość. Raczej nie będą to tabletki od bólu głowy ani plaster na odciski, ale na przykład zestaw ładnych kosmetyków. Popularnością wśród podarków dla naszych seniorów cieszą się preparaty witaminowe w dużych opakowaniach oraz ciśnieniomierze. Zwłaszcza te ostatnie mają opinię „dobrego prezentu z apteki”, ponieważ potrzebne są z reguły każdej osobie w starszym wieku do codziennej kontroli ciśnienia krwi, a ze względu na ich cenę nasi emeryci nie zawsze mogą sobie pozwolić na samodzielny zakup takiego aparatu. Jak w takim razie wybrać ciśnieniomierz, by był on dokładny, wygodny w użyciu i, oczywiście, żeby za niego nie przepłacić?

Najprostszym i zazwyczaj najtańszym rodzajem ciśnieniomierza jest aparat mechaniczny, zaopatrzony w mankiet naramienny, pompkę, manometr zegarowy oraz słuchawki lekarskie. Jego ceny zaczynają się od ok. 50 zł. Może być dokładny i niezawodny, ale jego użytkowanie jest dość uciążliwe i wymaga dużej wprawy. Mankiet aparatu zapina się na ramieniu, pompuje się go pompką do wartości przekraczającej o 30 mmHg (jednostek miary na manometrze) wartość, przy której nie słychać w słuchawkach tętna. Następnie przez otwarcie zaworku na pompce zaczyna się powoli spuszczać powietrze z mankietu, nasłuchując jednocześnie w słuchawkach pojawienia się pulsu. Wartość ciśnienia na manometrze, przy której słychać pierwsze tony pulsu oznacza skurczowe ciśnienie krwi. Wartość przy wysłuchaniu ostatnich tonów – ciśnienie rozkurczowe. Przeważnie w momencie usłyszenia pulsu wskazówka manometru zaczyna charakterystycznie drgać. Oczywiście, aby pomiar był dokładny, powinien być przeprowadzony w możliwie największej ciszy, a membrana słuchawki powinna być wsunięta pod mankiet w miejsce, gdzie przebiega tętnica ramienna.

Wygodniejszy w obsłudze, ale też odpowiednio droższy jest ciśnieniomierz elektroniczny. W tej grupie można wyróżnić aparaty półautomatyczne i automatyczne. Te pierwsze składają się z mankietu, pompki oraz elektronicznego układu pomiarowego z wyświetlaczem. Aby dokonać pomiaru, należy napompować mankiet. Aparat sam wskaże koniec pompowania, a następnie sam dokona pomiaru i wyświetli wynik, dodatkowo podając też wartość tętna. Ciśnieniomierz automatyczny jest jeszcze wygodniejszy, ponieważ sam pompuje mankiet i później dokonuje pomiaru. Całość obsługi sprowadza się do założenia mankietu na ramię i naciśnięcia przycisku „Start”. Najtańszy aparat elektroniczny (półautomat) można nabyć już za ok. 70 zł, cena najdroższych aparatów automatycznych przekracza 300 zł. Cena zależy od klasy i dokładności ciśnieniomierza, wielkości pamięci pomiarów, funkcji wykrywania nieregularnego rytmu serca oraz innych dodatkowych funkcji. Automaty z najwyższej półki wyposażone są w podwójny mechanizm pomiaru, pozwalający na uzyskanie dokładnych wyników pomimo problemów związanych z m.in. arytmią serca lub migotaniem przedsionków. Dla osoby w starszym wieku najlepiej będzie dobrać aparat z dużym, czytelnym wyświetlaczem lub wyposażony w głosowe podawanie wyniku pomiaru. Ciśnieniomierze elektroniczne najczęściej są zasilane bateriami lub przez zasilacz sieciowy.

Alternatywą dla ciśnieniomierza z mankietem jest automatyczny aparat nadgarstkowy. Zapina się go na nadgarstku, a pomiar następuje po naciśnięciu przycisku. Jest on bardzo poręczny, ale może być mniej dokładny od ciśnieniomierza mankietowego, ponieważ tętno w tętnicy łokciowej na nadgarstku jest słabsze niż w tętnicy ramiennej. Zanim dokona się zakupu drogiego, bądź co bądź, aparatu, można sprawdzić jego opinię wystawioną przez niezależny zespół ekspertów. Na stronie http://www.dableducational.org, w zakładce „Devices” znajduje się lista urządzeń polecanych do stosowania („Recommended devices”) przez specjalistów z dziedziny pomiaru ciśnienia. W trakcie pracy w aptece przekonałem się, że najlepiej sprawdzają się ciśnieniomierze produkcji niemieckiej, szwajcarskiej lub japońskiej (te ostatnie najdroższe). Osobiście nie polecam natomiast kupowania ciśnieniomierzy w marketach, dyskontach czy nawet na targu. Oferowane tam urządzenia z reguły nie były testowane w warunkach klinicznych, więc nie można ręczyć za ich dokładność. Ponadto po zakupie mogą być problemy z serwisem gwarancyjnym i pogwarancyjnym. Zakup w aptece lub sklepie medycznym zapewnia fachową pomoc przy doborze aparatu, a później łatwy dostęp do napraw oraz części zamiennych. Uszkodzony ciśnieniomierz kupiony nawet kilka lat temu często można z powodzeniem naprawić za umiarkowaną cenę.